Emzirme Döneminde Göğüs Ağrısı

Emziren annelerde göğüs ağrısı sıklıkla görülen bir şikayettir. Emzirme öncesinde memede ağrı ve sertlik genellikle birlikte görülür. Emzirdikten sonra göğüslerde ağrı olması bazen anneyi endişelendirir. Peki, emzirme döneminde meme ağrısının nedeni nedir ve ne yapmak gerekir? Emzirme döneminde göğüs ağrısı hakkında merak edilenleri tek tek yanıtlayalım. 

Meme Ağrısı ve Meme Başı Hassasiyeti

Öncelikle sıklıkla birbirine karıştırılan ancak tamamen farklı olan iki konuyu açıklamak gerekir. emzirme döneminde memede ağrı olması ile emzirme döneminde meme ucu hassasiyeti yaşamak farklı şeylerdir. Emziren annelerin meme şikayetlerinden ikisi olan bu maddeleri açıklayalım. 

1. Meme Ucu Hassasiyeti Nedir?

Erken postpartum yani bebeği ilk emzirme döneminde çeşitli nedenlere bağlı olarak meme ucunda hassasiyet olabilir. Meme başı ağrısı olarak da bilinen bu sorun, genellikle kısa sürede geçer. Emzirmenin ilk 1-2 haftasında ortaya çıkıp beşinci ya da altıncı haftalarda azalır. Maalesef bazı anneler, bu durumun geçici olduğunu ve doğru emzirme ile kolayca atlatılabileceğini bilmeyerek emzirmeyi bırakabilmektir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünya genelinde annenin emzirmeyi bırakmasında ikinci etkili neden, meme ucu hassasiyetidir. Böyle bir hassasiyet yaşamamak için gebeliğin 35. haftasından itibaren meme uçlarına lanolin göğüs ucu kremi uygulayarak yumuşatabilirsiniz. Doğumdan sonra da bebeği doğru şekilde emzirmek, bebeğin meme ucunun kahverengi olan kısmının tamamını ağzına almasını sağlamak konusunda dikkatli olarak bu durumu hızla aşabilirsiniz. Elbette doğum sonrasında da lanolin krem kullanmaya devam edebilirsiniz. Üstelik emzirme öncesinde silmenize de gerek yok. 

1. Meme Ağrısı

Emziren annelerin yaygın şikayetlerinden biri de meme ağrısıdır. Göğüste sızlama, memede ağrı şeklinde tarif edilen durum çoğunlukla emzirerek geçer. Memede kalan sütün neden olduğu bir durumdur ve emzirme ile meme kanalları rahatlar. Bazen meme ağrısı emzirmeye rağmen devam eder. Bu durumda da mastit olabileceği üzerinde durabilir. 

Emziren Annedeki Göğüs Ağrısının Nedenleri Nelerdir?

Emziren kadında göğüs ağrısı, hemen endişelenmenizi gerektirecek bir durum değildir. Ancak mastit gibi sorunların da benzer bir belirtisi olması nedeniyle mutlaka hekime danışmak gerekir. Temelde emziren kadınlarda görülen meme ağrısının nedenleri aşağıdaki gibidir:

• Süt kanallarının genişlemesinin etkisi
• Vücudun emzirmeye alışma sürecinde olması
• Sütün çok yoğun olması 
• Süt kanalı tıkanıklığı (Anne sütü toplayıcı ile göğsünüzdeki sütü toplayarak kanalların rahatlamasını sağlayabilirsiniz)
• Pamukçuk
• Göğüs iltihaplanması

Emzirme Dönemi Meme Ağrısı Nasıl geçer?

Göğüs kanalı sorunları bazen hekim önerisi ile cerrahi veya ilaç tedavisiyle giderilir. Bazen de sadece zamana yaymak ve kanalları rahatlatmak yeterlidir.  Burada yapılacak uygulama için hekime danışmak önemlidir. Eğer pamukçuk, mastit gibi medikal müdahale gerektirmeyen bir göğüs ağrısı söz konusuysa aşağıdakiler rahatlatıcı olabilir. 

• Ilık bir banyo kanalları rahatlatıcı bir etkiye sahiptir. 
• Sıcak – soğuk kompres terapisi yapmak, göğüs kanallarını açarak rahatlatabilir. 
• Sıvı tüketimini arttırmak da sütün kanallardan kolayca çıkmasına yardım eder. 
• Bebeği daha sık emzirmek ya da göğüs pompası ile süt sağmak ve göğüsteki sertliği almak önemlidir. 
• Dinlenmek, stresten uzak olmak da kanalların boşalmasına ve annenin rahatlamasına yardım eder. 
• Sürekli aynı memeden değil eşit şekilde iki memeden de emzirmek

Göğüs Ucu Çatlakları Neden Olur?

Emziren annelerin göğüs ağrısı şikayetlerinde göğüs ucu acısı da çok yaygındır. Göğüs ucundaki çatlaklar zamanla ağrılı, acılı bir sonuca dönüşebilir. Göğüs uçlarındaki hassasiyetin nedenini anlamak ve buna göre çözüm üretmek gerekir. Bunun nedeni de  genellikle yanlış emzirmedir. Peki, meme ucu hassasiyetini azaltmak için neler yapılabilir? 

• Doğru Pozisyonda Olun

Bebeği hem onun hem de annenin rahat edeceği şekilde tutmak yani doğru pozisyonu almak gerekir. 

• Meme Ucunun Tamamını Kavramalı

Göğüs ucunun kahverengi kısmının tamamının bebeğin ağzına verilmesi çok önemlidir. Çünkü göğüs ucunun bir kısmının bebeğin ağzına verilmesi hem bebeğin süt almasını zorlaştırır hem de göğüs ucundaki hassasiyete neden olur. 

• Meme Uçlarını Rahatlatan

Meme ucu hassasiyetini rahatlatacak doğal içerikli göğüs ucu kremleri ile göğüs uçları rahatlatılabilir. 

Emzirme Dönemi Memede Ağrı İçin Ne Yapmalı?

Emzirme döneminde sağ gögüs agrısı yaşıyorsanız öncelikle doğru emzirme pozisyonunda olup olmadığınızı kontrol edin. Ardından iki memeyi de eşit şekilde bebeğe verdiğinizden emin olun. Fazla sütü göğüs pompası ile sağın. Bol bol su için ve bol bol emzirin. Hala rahatlamadıysanız vakit kaybetmeden bir uzman doktora görünün. 

Emzirme Döneminde Tek Göğüs Ağrısı

Emzirme döneminde tek göğüste ağrı şikayetiniz olabilir. Genellikle iki göğüste birden bazen de birinde daha fazla ağrı olması beklenebilir bir durumdur. Tek göğüste ağrı şikayeti yoğun ise başka bir deyişle bir göğüs diğerine göre sürekli olarak ve baskın şekilde daha fazla ağrıyor ise burada hekime danışmak gerekebilir. Çünkü tek göğüste mastit sorunu yaşıyor olabilirsiniz. En doğru bilgiyi size hekim söyleyecektir. Zira, her durum kendine özel detaylar içerir. 

​Emziren Annenin Gögüs Sızlaması

Emzirme döneminde göğsün sızlaması, yaygındır ve genellikle normal kabul edilir. Göğüs kanallarının sürekli uyarıldığı bu dönemde zaman zaman hafifi sızlamalar olabilir. Sızlamaların şiddeti, sürekliliği değerlendirilerek durumun tedavi gerektirip gerektirmediğine karar verilebilir. Emzirme döneminde göğüs sızlaması şikayetiniz yoğun ise bir uzman doktordan bilgi alabilirsiniz. Emzirme döneminde meme sızlaması konusunda sizin dikkate edebileceklerinizi şöyle sıralayabiliriz:

• Memede sızlama en çok yeni emzirme döneminde görülür. İlerleyen dönemlerde çok fazla görülmez. 
• Emzirme sırasında ağrı ve yanma hissi varsa mastit şüphesi ortaya çıkabilir. Memede şişlik, kızarıklık, hassasiyet, ağrı, lekelenme gibi belirtiler de yine mastite işaret eder. 

Emzirme döneminde göğüs ağrısı, memede sızlama yaşayan annelerin sayısı oldukça fazla. Hatta hemen her anne, erken emzirme döneminde mutlaka bu şikayetleri deneyimler. Diğer yandan şişlik, ağrı, ateş, lekelenme gibi belirtiler emzirme döneminde memede ağrı haline eşlik ediyorsa bir doktora görünmeniz önerilir. Tüm bu şikayetlerin sürecin doğal bir parçası olduğunu, hepsinin kolayca çözümlenebildiğini bilerek ilerlemeniz de önemli. Emzirme döneminde size konfor sunacak ürünleri Lansinoh ile keşfedebilirsiniz. Erken emzirme döneminde meme uçlarını rahatlatacak lanolin krem çeşitleri, süt sağmayı kolaylaştıran en yeni teknolojilerle sunulan göğüs pompası ürünleri ve daha fazlasını inceleyebilirsiniz. 

Kaynaklar

Bu içerik için Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2013, 15(2), 17-34 sayfalardan yararlanılmıştır.